Situering van het monument: Esenplein, rechts naast kerkhof en Sint-Pieterskerk.

GPS-coördinaten: +51°1'44.90", +2°54'10.50".

Opschriften op het monument

Voorkant
"[In een cirkel] AD 1932
DIE V JUNII DEVOTA
PAROCHIA
CONSECRATUR
CORDI JESU

[Op de sokkel]
IK ZAL DE PLAATSEN
ZEGENEN WAAR MIJN
BEELTENIS ZAL PRIJKEN

H. HART VAN JESUS
ZEGEN ONS GELIEFD EESEN'"

Linkerkant
"DUURBAAR AANDENKEN
AAN ONZE BURGERLIJKE
OORLOGSSLACHTOFFERS
[Tweeentwintig namen, alfabetisch gerangschikt]

[Op de sokkel]
1940 - 45
[Vier namen, alfabetisch gerangschikt]"

Rechterkant
"DUURBAAR AANDENKEN
AAN ONZE GESNEUVELDE
SOLDATEN
IN DEN WERELDOORLOG
1914-18
[Negentien namen, alfabetisch gerangschikt]

[Op de sokkel]
1940 - 45
[Twee namen, alfabetisch gerangschikt]"

Achterkant
"[Vijfentwintig namen, alfabetisch gerangschikt]"

Beschrijving

Op een trede staat een hoge tweedelige, geprofileerde sokkel uit hardsteen met halfronde zuiltjes op de hoeken. Op de top staat het beige geschilderde beeld van het H. Hart, met gespreide armen, het hart met kruis en een aureool achter het hoofd (Bron [46]).

Uitvoering: A. HOSTEN, Esen (gesigneerd op het hardsteen); "Union artistique de Vaucouleurs (Meuse)" (gesigneerd op H.Hartbeeld) (Bron [46]).

Inhuldiging: 5 juin 1932.

Historische achtergrond (voor de burgerlijke slachtoffers

Op dinsdag 20 oktober 1914 daagden vanuit Vladslo en Werken duizenden Duitse soldaten op in Esen. Ze hadden als order nog diezelfde dag de IJzer te overschrijden. In Esen zelf ondervonden ze nauwelijks tegenstand, maar vóór Diksmuide leden ze zware verliezen. Dit werd het dorp fataal.

De geestdriftige Duitse soldaten veranderden in woestelingen, die zich schuldig maakten aan een hele resem moord- en brandpartijen. Als vergelding werden in amper een paar dagen tijd zo’n vijftig onschuldige burgers moedwillig omgebracht. Woedende Duitsers beschuldigden boeren op de troepen geschoten te hebben en maakten hen met de bajonet af. Gezinnen op de vlucht werden meedogenloos neergekogeld. Een jongen van 15 zag hoe een zelfverklaard executiepeloton vier van zijn vrienden neerschoot en hoe één ervan, nog levend, werd begraven. Op de grens tussen Esen en Diksmuide stuurden ze onschuldige burgers dwars over het front een zekere dood tegemoet. Vanaf 24 oktober begonnen Duitse soldaten de doodsbange bevolking in de brouwerij Costenoble op te sluiten, bevreesd als ze waren dat ze spioneerden voor het Belgisch leger. Vier weken lang zaten 460 mannen, vrouwen en kinderen in onmenselijke omstandigheden gevangen (Bron: Uitgeverij "De Klaproos").

Meer info: Zie bron [319]

Zie namen gebeiteld op het monument