WEST-VLAANDEREN

Gemeente OUD-STUIVEKENSKERKE (KAASKERKE)

Kapel van O.-L. Vrouw der Zege en verschillende gedenkplaten
Chapelle Notre-Dame de la Victoire et plaques commémoratives diverses

 

 

 


Situering: Onze-Lieve-Vrouwehoekje, Oud Stuivekens.

GPS-coördinaten: +51°03'30.7", +2°49'56.9"

Opschriften

Voorgevel
"O.L. VROUW
DER
ZEGE"

Linkergevel
"1914-1918
Gedenkkapel"

Rechtergevel
"1914-1918
Chapelle du souvenir"

Gedenkplaat 1
"TER NAGEDACHTENIS AAN ONZE ROEMRIJKE
SOLDATEN VAN HET IJZERFRONT, PLECHTIG
HERDACHT, 80 JAAR NA HET EINDE DAN W.O. I
DOOR DE VRIENDEN VAN HET O.L.VROUWEHOEKJE,
IN AANWEZIGHEID VAN DE HEER VERTEGEN-
WOORDIGER VAN Z.M. KONING ALBERT II

OUD-STUIVEKENSKERKE, 21.08.1998"

Gedenkplaat 2
"DEZE GEDENKPLAAT WERD ANNO DOMINI
25.08.200 ONTHULD DOOR
Z.E.H. KANUNIK NOËL VANGANSBEKE
BISSCHOPPELIJK VICARIS.
75 JAAR NA DE INHULDIGING VAN DE
DANKKAPEL O.L.V. TER ZEGE
OP 06.09.1925,
OPGERICHT TE OUD-STUIVEKENSKERKE
TER ERE VAN DE ROEMRIJKE SOLDATEN
VAN HET IJZERFRONT IN DE GROTE OORLOG."

Gedenkplaat 3
"ANTHONISSEN F.
24-1-1897
STUIVEKENSKERKE
22-10-1914"

Gedenkplaat 4
"À NOTRE FRÈRE
JOSEPH CHRISTAEN
MORT POUR LA PATRIE
EN 1916
11ME RÉGT DE LIGNE"

Gedenkplaat 5
"À LA DOUCE MÉMOIRE DE
PAUL JOUX
GRENADIER VOLONTAIRE DISPARU
À LA FERME "DEN TOREN"
À OUDSTUIVEKENSKERKE
LE 3 NOVEMBRE 1914"

Gedenkplaat 6
"À LA MÉMOIRE DE
GASTON JEAN RAOUL
QUEROMESSE
ENGAGÉ VOLONTAIRE
SOLDAT AU 1ER RÉGT DES GRENADIERS
NÉ À IXELLES LE 14-6-1895
DISPARU
DANS L'ASSAUT DE LA FERME
"DEN TOREN" À OUD-STUIVEKENSKERKE
LE 3-11-1914"

Klok
"'AAN O.L. VROUW VAN OUD-STUIVEKENSKERKE

TER HERINNERING VAN DE GESNEUVELDEN
VAN HET 9DE LINIEREGIMENT
1914-1918

COLONEL DEJAIFFE, VOTRE RÉGIMENT EST AUSSI BEAU À LA MANŒUVRE
QU'IL FUT VAILLANT AU COMBAT
MARÉCHAL FOCH (22 MAI 1918)

KOLONEL
DEJAIFFE, UW REGIMENT IS ZO FLINK OP MANOEUVRE
ALS KRANIG IN 'T GEVECHT
MARÉCHAL FOCH (22 MEI 1918)"

Beschrijving van het monument

Kapel uitgevoerd in bruingele baksteen, opgebouwd uit een smalle voorhal, een schip en een driezijdig koor en voorzien van steunberen. Zowel de kleine voorhal als de kapel hebben een geknikt zadeldak bedekt met leien en zijn gesteund op overhangende stenen. De voorgevel van de voorhal en de kapel hebben de vorm van een geknikte spitsboog, opzij afgewerkt met negblokken uit witte natuurstenen. De voorhal heeft een rondboogvormige toegang. Boven de deur is er een bakstenen rooster met vijf verticale gleuven. Op de top staat een kruis uit witte natuursteen. In de gevel van de kapel is een roosvenster met maaswerk aangebracht, op de top staat een klein lantaarntorentje met een ijzeren kruis. In het schip en het koor zijn een reeks kleine rondboogvenstertjes aangebracht, voorzien van brandglasramen. Buiten tegen de voorgevel van de voorhal in witte letters tegen een zwarte achtergrond "O.L.Vrouw der Zege" en tegen de zijgevels van de voorhal zijn marmeren gedenkstenen aangebracht, ingewerkt in een nis in baksteen met driehoekig fronton met tandlijst en onderaan een symmetrisch geplaatst acanthusblad met S-vormige voluten. Op de linkergevel: "1914-1918" - "Gedenkkapel"; op de rechtergevel: "1914-1918" - "Chapelle du souvenir". Bovenaan zijn gebrandschilderde ramen in rondboogvensters aanwezig, met volgende voorstellingen (van links naar rechts). Links: St.-Barbara, koningin Elisabeth, koning Albert, St.-Ludovicus. In het koor: St.-Georgius, een soldaat (Frater Lekeux) op de uitkijktoren, St.-Michaël, blauwe siermotieven op het glasraam achter het O.L.V.-beeld, St.-Martial, Lekeux als biddende soldaat, expressionistische afbeelding van St.-Georgius als ridder met zwaard, een monster dodend, met onderaan "1914 – 5L – 1918". Rechts: St.-Mauritius, kardinaal Mercier, monseigneur G.J. Waffelaert, O.-L.-Vrouw van Lorette. Het beeld van Onze-Lieve-Vrouw der Zege staat in het midden op een wit-blauw beschilderd altaar. In de kapel zijn verder nog verschillende gedenkplaten aangebracht door privé-personen voor hun oorlogsdoden (Frans ANTHONISSEN, Paul JOUX, Gaston QUEROMESSE, Joseph CHRISTIAEN), een gedenkplaat ter nagedachtenis van de viering 80 jaar Vrienden van het OLV-hoekje (21/08/1998) en enkele memento's met historische uitleg en foto's (Bron [46]).

Uitvoering kapel: C. Van Elslande Architect Veurne (gesigneerd) (Bron [46]).

Afmetingen: H. 1141 (vanaf het straatniveau) x Br. 588 x D. 982 cm (Bron [46]).

Inhuldiging: 6 september 1925 (Bron [46])

Architect: Camille VANELSLANDE (Veurne) (Bron [100]).

Inhuldiging gebrandschilderd raam met wapenschild van 5de lansiersregiment: 3 augustus 1952.

Geschiedenis

In de loop der jaren werden verschillende gedenktekens aan de "site de guerre" van Oud-Stuivekens, waaronder een kapel voor O.L.V.-der-Zege in 1925. Het initiatief tot oprichting van de kapel kwam van Pater Martial, geboren als Edouard LEKEUX (1884-1962). Reserveluitenant LEKEUX had aangeboden om vanaf de kerktoren van Oud-Stuivekenskerke de vijandelijke activiteiten te observeren. Hij zou meer dan 16 maanden in Oud-Stuivekens verblijven en werd bekend als de "maïeur": burgemeester van "Oud-Stuv". Inmiddels bevorderd tot kapitein-commandant, keerde hij in april 1919 terug naar zijn klooster en werd er in 1920 Pater Martial. Pater Martial wou de gedenkkapel voor O.L.V. der Zege oprichten, omdat hij tijdens zijn verblijf op de nabijgelegen hoeve Goemare (vlak naar de observatietoren) maar net ontsnapt was aan de dood wegens een dergelijk O.L.V.-beeldje. Bij een nachtelijke beschieting was een artilleriegranaat terechtgekomen tegen de gevel van zijn verblijf: het projectiel bleef steken onder de voet van het beeldje O.L.V. ter Victorie. Hij bracht het beeldje naar de kamer en zou er een kapel inrichten. Pater Martial richtte zich tot verschillende invloedrijke personen om de bouw van een kapel bij Oud-Stuivekens verwezenlijkt te zien, waaronder kardinaal MERCIER, monseigneur WAFFELAERT (bisschop van Brugge) en luitenant-generaal baron Jacques DE DIXMUDE. Door financiële bijdragen van velen kon de neogotische kapel weldra getekend worden door architect Camille VANELSLANDE uit Veurne. Bisschop WAFFELAERT wijdde de kapel in op zondag 6 september 1925. De site kreeg voortaan de naam "OLV-hoekje". 10 glas-in-loodramen werden tijdens de bouw van de kapel gemaakt door de gebroeders Paul en Marcel GANTON uit Gent. In 1956 werden de glasramen hersteld en werden er 4 nieuwe geplaatst, nl. de 4 beschermheiligen in het schip. Zij zouden van de hand zijn van Albert MESTDAGH uit Gent. Het glasraam achter het O.L.V.-beeld stelt de hemel met sterren voor. Links staat de aartsengel Michaël, patroon van België en het Belgisch leger. Rechts de heilige Martial, bisschop van Limoges uit de 3de eeuw, patroon van pater Martial. Links en rechts van deze patroonheiligen wordt LEKEUX voorgesteld, respectievelijk als artilleriewaarnemer en als biddende officier. Uiterst links staat St-Joris, de patroon van o.a. de cavalerie en van de cyclisten afgebeeld in middeleeuwse wapenuitrusting, met een gedode draak. Naast zijn rechterschouder staat het kenteken van de Karabiniers-Wielrijders. Uiterst rechts wordt St-Joris opnieuw afgebeeld, nu als ruiter in gevecht met een draak, als patroon van het 5de regiment Lansiers. Dit expressionistisch glasraam werd in 1952 gemaakt door COUNHAYE, ter gelegenheid van de verbroedering van de 5de Lansiers. Aan de linkerkant wordt Sint-Barbara afgebeeld, met martelaarspalm en boek, naast de toren waarin ze opgesloten zou geweest zijn: zij is o.m. de patrones van de artillerie en de genie. Rechts ervan 2 glasramen met de medaillons van koning Albert en koningin Elisabeth. St-Ludovicus tenslotte, in feite koning Lodwijk IX (1226-1270) van Frankrijk, gestorven tijdens de 8ste Kruistocht, staat afgebeeld als St-Louis, patroon van de Franse legers, hier in herinnering aan de Franse troepen aan de Ijzer. Aan de rechterkant wordt eerst St-Mauritius afgebeeld als Romeins soldaat met zwaard en martelaarspalm: hij is de patroon van de infanterie. Daarnaast 2 glasramen met medaillons van kardinaal MERCIER en bisschop WAFFELAERT. Rechts achteraan staat O.L.V. van Loreto, patrones van de luchtvaart. Het beeld van O.L.V. is het werk van Aloïs DE BEULE uit Gent (1861 – 1935) en een gift van de familie GOEMAERE (Bron [100]).

Meer info over de gesneuvelden vermeld op de gedenkplaten
 















































































Foto's: Bronnen [202] (juni 2014), [212] (mei 2018)



















Oude postkaarten (zonder datum)